Türkiye’de Sağlık Alanında Çok Kriterli Karar Verme Uygulamaları ile İlgili Yapılan Çalışmaların Değerlendirilmesi
MAKALE ÖZETİ
Bu çalışmada, sağlık hizmetleri alanında kullanımı giderek yaygınlaşan çok kriterli karar verme uygulamalarının Türkiye’deki kullanımını değerlendirmek amaçlanmıştır. 2006-2020 yılları arasındaki erişime açık olan makaleler analiz edilmiş ve “Google Scholar, Pubmed ve Web of Science” veri tabanları kullanılmıştır. Belirlenen yöntemler dikkate alınarak inceleme yapılmıştır. Araştırma makalesi olması, Türkiye’deki akademisyenler tarafından yapılmış olması, erişime açık olması ve Türkçe ya da İngilizce dilinde yazılmış olması tarama kriterleridir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda 35 makalenin çalışmaya dahil edilmesine karar verilmiştir. Araştırmalarda en fazla AHP yönteminin (%54,29), en az ise VIKOR (%2,86) yönteminin kullanıldığı belirlenmiştir. AHP yönteminin esnek olduğu ve diğer yöntemlerle (TOPSİS, ANP, DEMATEL, PROMETHEE, VIKOR ve ELEKTRE-II) birlikte kullanıldığı görülmüştür. Araştırmaların yaklaşık olarak yarısında (%48,57) temel amacın sağlık kuruluşlarını karşılaştırmak olduğu tespit edilmiştir. Tanımlayıcı özellikler açısından bakıldığında ise, araştırmaların büyük bir çoğunluğunun son 5 yıl (2016-2020) içerisinde yapıldığı ve yaklaşık olarak %65,71’nin Türkçe dilinde yazıldığı belirlenmiştir. En fazla “endüstri mühendisliği”, “işletme” ve “sağlık yönetimi” bölümlerindeki akademisyenler tarafından araştırmalar yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca araştırmaların büyük bir kısmının Türkiye genelini dikkate alarak değerlendirme yaptığı belirlenmiş (%42,86) ve bu durumu %37,14 ile şehir özelinde yapılan araştırmalar takip etmiştir.
YAZARLAR
Sema DÖKME YAĞAR
