MEDİKAL TURİSTLERİN SAĞLIK HİZMETİ SATIN ALMA KARARLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN DÜZENLEYİCİ ODAK TEORİSİ İLİŞKİSİNDE İNCELENMESİ
Özet
Bu çalışmanın amacı, uluslararası medikal turistlerin bir hastaneyi veya ülkeyi tercih etmesinde
karar alma sürecini etkileyen faktörler (algılanan destinasyon imajı, algılanan hizmet kalitesi,
algılanan değer, genel memnuniyet düzeyi) ve sağlık hizmeti alım sonrası davranışları (tekrar
ziyaret etme ve pozitif ağızdan ağıza pazarlama) arasındaki ilişkileri ve etkileri analiz etmektir.
Bu amacı gerçekleştirirken gelen medikal turistlerin, düzenleyici odak teorisine göre teşvik
odaklı ve önlem odaklı olarak gruplandırılması; karar alma sürecinde etkili olan faktörlerle
ilişkisinin incelenmesi çalışmanın diğer önemli amacıdır. Yöntem olarak, kesitsel tipte tanımlayıcı
ve kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Ankara, İstanbul ve İzmir’de izin alınan yedi farklı
hastaneye Şubat 2016-Mayıs 2016 tarihleri arasında gelen toplam 124 medikal turistten anket
yoluyla veriler toplanmış ve sırasıyla betimleyici analizler, güvenirlik analizi, keşfedici faktör analizi,
korelasyon analizi ve hiyerarşik regresyon analizleri yapılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre gelen
medikal turistlerin çoğunluğu erkek (%65,3), evli (%78,2) ve 36-45 yaşlarındadır (%34,7). Büyük
çoğunluğu (%72) Ortadoğu ülkelerinden (Irak, Libya, Tunus) gelirken; diğerleri sırasıyla Avrupa
(%18,5) ve Asya (7,2%) ülkerinden gelmektedir. Gelenlerin çoğunluğu Türkiye’ye ilk defa (%46)
ve doktorlarının önerisi ile (%44,4) gelmiştir. Algılanan hastane/ülke imajı, medikal turistlerin
algıladıkları sağlık hizmet kalitesini olumlu yönde etkilemektedir. Yine sağlık personelinin hastalara
cevap verebilirliği teşvik odaklı medikal turistlerin genel memnuniyetini ve sağlık hizmet deneyimi
sonrası davranışlarını olumlu yönde etkilemektedir. Hastane ortamındaki somut iyileştirmeler,
önlem odaklı medikal turistlerin algıladıkları değeri olumsuz yönde etkilerken, teşvik odaklı medikal
turistlerin ise genel memnuniyetini artırmaktadır. Önlem odaklı medikal turistlerin memnuniyetini
artıran tek faktör ise, sağlık çalışanlarının gösterdikleri empati olmuştur.
Yazar
Öğr. Gör. Ceren TÜRKDOĞAN GÖRGÜN
