ANNELİK ROL KAZANIMINI DESTEKLEMEYE YÖNELİK YAPILAN MÜDAHALELER: SİSTEMATİK DERLEME
ÖZET
Amaç: Annelik rol kazanımı, annelik davranışlarını öğrenme sürecidir ve bu sürecin başarılı
bir şekilde atlatılabilmesi için desteğe ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmanın amacı annelik rol
kazanımını desteklemeye yönelik yapılan çalışmaların incelenmesi ve bu doğrultuda annelere
yardımcı olurken kullanılabilecek müdahaleler hakkında hemşirelere rehber olmaktır.
Yöntem: Sistematik derleme yöntemi kullanılan bu çalışmada PRISMA metodu dikkate alınmıştır.
Çalışmada “Maternal Role Attainment” ve “Maternal Identity Development” anahtar kelimeleri
kullanılarak 01.07.2021-01.08.2021 tarihleri arasında “Web of Science”, “PubMed” ve “Science Direct”
veri tabanlarında 2012-2021 (son 10 yıl) yılları arasında yayımlanan uluslararası makaleler taranmıştır.
Bulgular: Tarama sonucunda toplam 98 yayına ulaşılmıştır. Ancak dahil edilme kriterleri
doğrultusunda yalnızca 7 çalışma incelemeye alınmıştır. Bu çalışmalar incelendiğinde riskli gebelik,
ilk kez anne olma, planlanmamış gebelik gibi annelik rolüne uyumu zorlaştıracak özelliklere sahip
örneklemlerin seçildiği görülmüştür. Annelik rolünü desteklemeye yönelik yapılan müdahaleler
incelendiğinde ise 7 çalışmanın 6’sında eğitim yönteminin kullanıldığı ancak eğitimlerin farklı
teknikler ile gerçekleştirildiği belirlenmiştir. Bir çalışmada ise müzik terapi yönteminin kullanıldığı
saptanmıştır. İncelenen çalışmaların sonuçları müdahale grubundaki annelerin annelik streslerinin
daha az, anne rolü yeterliliklerinin daha iyi olduğunu göstermiştir.
Sonuç: Bu sistematik derleme annelik rolünü desteklemeye yönelik yapılan müdahale çalışmalarının
niceliksel yetersizliğini ortaya koymuştur. Eğitim ve müzik olmak üzere sadece iki yöntemin
kullanılmış olması, benzer özelliklerde örneklemlerin seçilmesi, farklı yöntem ve örneklemlerin
kullanıldığı çalışmalara ihtiyaç olduğunu göstermiştir.
Yazar(lar)
Merve Çakırlı
