MAKALE ÖZETİ

Aşılama bulaşıcı hastalıklar ile mücadelede oldukça etkili, çok yönlü bir koruyucu sağlık hizmetidir. Yaşlanan toplum, immün yaşlanma, artan kronik hastalık yükü, içinde bulunduğumuz pandemi örneğindeki gibi sık mutasyona uğrayan patojenler ve küreselleşme ile yayılımı hızlanan bulaşıcı hastalıklar yaşam boyu aşılamanın önemini ortaya koymaktadır. Ülkemizde güçlü birinci basamak sağlık hizmetleri sayesinde çocukluk çağı aşılama kapsama oranlarının %96-98 düzeyinde seyretmesine rağmen erişkin aşılama oranları, tüm ülkeyi temsil edecek kapsayıcı bir veri olmamakla birlikte, oldukça düşüktür. Erişkin aşılamadaki düşük kapsama oranlarının bireye, sağlık personeline ve sağlık otoritelerine özgü pek çok nedeni vardır. Aşılama oranlarını arttıracak stratejiler bu engeller göz önüne alınarak ülke koşullarına uygun şekilde tasarlanmalıdır. Mevcut işleyişi analiz etme, hizmet sunumunu iyileştirecek ilkeleri benimseme, sürekli izleme ve uyarlama döngüsü ile kalite iyileştirme süreçleri erişkin aşılama kapsama oranlarının arttırılmasında yeni bir strateji sunabilir. Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi aşılama kapsama oranlarının arttırılmasında sağlık hizmeti sunucularını kalite iyileştirme süreçlerini kullanmaya teşvik eder. Bir yeni uygulamayı işleyişe entegre etme süreci öz değerlendirme, eğitim, süreç haritalama, geri bildirim gibi çeşitli teknikler ile yapılabilir. Bu derlemede erişkin aşılama kapsama oranlarının arttırılmasında kalite iyileştirme süreçlerinin kullanımına örnekler verilmesi amaçlanmıştır. Derleme kapsamında risk grubunda ve sağlıklı bireylerde aşılama oranlarının arttırılmasına yönelik hem ayaktan tedavi merkezlerinde hem de yataklı tedavi merkezlerinde yapılan çalışmalardan bahsedilmiştir. Sonuç olarak, kalite iyileştirme projeleri aşılama kapsama oranlarını arttırmak için farklı hedef popülasyonlarında ve farklı sağlık hizmeti ortamlarında özelleştirilmiş ve sürdürülebilir stratejiler geliştirmek için başarı ile kullanılabilir.

PDF

YAZARLAR

Rana Baykan

Mine Durusu Tanrıöver