KANSERDE DÖRDÜNCÜL KORUMA VE HEMŞİRELİK YAKLAŞIMI
Özet
Tüm dünyada insan sağlığını tehdit eden ve görülme sıklığı hızla artan kanserin önlenme, tanı
ve tedavi aşamalarında aşırı tarama ya da aşırı tedaviye bağlı bireyler zarar görebilmektedir. Bu
çalışma, kanser sürecinde hastaların olası risklere karşı dördüncül korumanın önemini vurgulamak
ve bu konuda hemşirelik uygulamalarını incelemek üzere planlandı. Dördüncül koruma; bireyleri
(kişileri/hastaları) yarardan çok zarara yol açması muhtemel tıbbi müdahalelerden korumak için
yapılan eylemlerdir. Kanserden korunmaya yönelik uygulanan ilaç tedavilerine bağlı iyatrojenik
hasar ve yan etkiler; ilaç etkileşimleri; tamamlayıcı ve alternatif tedavilerin bilinçsiz ve kontrolsüz
kullanımına bağlı çeşitli komplikasyonlar ve tıbbi hatalar hemşirelerin kanser sürecinde dördüncül
koruma kapsamında ele alması gereken durumlardır. Hemşireler savunuculuk rolü gereğince
kanserden koruma, tanı ve tedavi sürecine bireylerin aktif katılımlarını sağlamalı; bireylerle sağlıklı
iletişim ve güven ilişkisi kurmalı; hastaların yasal haklarının bilincinde olarak haklarının korunmasına
yardımcı olmalı; bireylerin zarar görmesini önlemek için rutin hemşirelik uygulamalarına dördüncül
korumayı dâhil etmelidir.
Yazar(lar)
Füsun UZGÖR
Ayşe ÖZKARAMAN
